Ορθολογική χρήση αντιμικροβιακών φαρμάκων και αντιμικροβιακή επιστασία

Περιγραφή Σεμιναρίου

Τα πρώτα προγράμματα επιτήρησης της χρήσης αντιμικροβιακών ουσιών (antimicrobial stewardship) έκαναν την εμφάνισή τους στα νοσοκομεία πάνω από 30 χρόνια πριν, με στόχο την αντιμετώπιση της ακατάλληλης συνταγογραφίας και της αυξανόμενης αντοχής στα αντιβιοτικά. Έκτοτε έχει συγκεντρωθεί σημαντικός αριθμός ερευνών που τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια αυτής της προσέγγισης, ενώ το Cochrane δημοσίευσε μια νέα και ανανεωμένη ανασκόπηση των δεδομένων γύρω από τις διάφορες μεθόδους βελτίωσης της συνταγογράφησης των αντιβιοτικών.

Ο σκοπός των προγραμμάτων επιτήρησης είναι να προάγουν τη συνετή χρήση των αντιβιοτικών έτσι ώστε να επιτυγχάνονται καλύτερες εκβάσεις για τους ασθενείς και ταυτόχρονα να ελαχιστοποιούνται οι ανεπιθύμητες ενέργειες, συμπεριλαμβανομένων της τοξικότητας και της ακούσιας επιλογής παθογόνων, αλλά και της εμφάνισης και εξάπλωσης της μικροβιακής αντοχής.

Οι βασικότερες παρεμβάσεις στα πλαίσια της επιτήρησης των αντιμικροβιακών ουσιών (για παράδειγμα: εμπειρική θεραπεία με βάση τις τοπικές ή εθνικές κατευθυντήριες οδηγίες, αποκλιμάκωση της θεραπείας, μεταπήδηση από ενδοφλέβια σε από του στόματος θεραπεία, παρακολούθηση των θεραπευτικών επιπέδων τω φαρμάκων, περιορισμός στη χρήση συγκεκριμένων αντιβιοτικών με λίστα) επιδεικνύουν οφέλη σε ότι αφορά τις κλινικές εκβάσεις, τις ανεπιθύμητες ενέργειες, το κόστος της θεραπείας, και τα ποσοστά μικροβιακής αντοχής.

Εκπαιδευτικοί Στόχοι

Στο τέλος του σεμιναρίου ο εκπαιδευόμενος θα μπορεί:

Να περιγράφει τα βασικά στοιχεία της κλινικής μικροβιολογίας, της φαρμακολογίας, της φαρμακοκινητικής, της φαρμακοδυναμικής και της διαχείρισης μολυσματικών ασθενειών που είναι απαραίτητα στην αντιμικροβιακή επιστασία.
Να αξιολογεί την ενδεδειγμένη φαρμακοθεραπεία για μια σειρά από λοιμώξεις της κοινότητας και νοσοκομειακές λοιμώξεις.
Να κατανοεί και να αξιολογεί τη θέση των σημαντικότερων αντιμικροβιακών φαρμάκων στη θεραπεία των λοιμώξεων.
Να αντιλαμβάνεται την ουσία της αντιμικροβιακής επιστασίας και της πρόληψης της μικροβιακής αντοχής.

Αξιολόγηση και πιστοποίηση

Το σεμινάριο ολοκληρώνεται με quiz πολλαπλών επιλογών. Με ποσοστό επιτυχίας 80% και άνω, παρέχεται πιστοποιητικό παρακολούθησης.

Διαμαντής Κλημεντίδης

Ο Διαμαντής Κλημεντίδης είναι κλινικός φαρμακοποιός. Έχει πτυχίο Φαρμακευτικής από το Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, μεταπτυχιακό (MSc) στην Κλινική Φαρμακευτική από το Queen's University Belfast, και μεταπτυχιακό (MSc) στη Διαχείριση της Γήρανσης και των Χρόνιων Νοσημάτων από την Ιατρική Θεσσαλίας και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (2020). Επιπρόσθετα, διαθέτει πιστοποίηση στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση προγραμμάτων επιτήρησης της ορθής χρήσης αντιμικροβιακών φαρμάκων (antimicrobial stewardship) από την Society of Infectious Diseases Pharmacists των ΗΠΑ. Από το 2010 εργάζεται στην ψυχιατρική κλινική «Αγία Αικατερίνη» ως ο υπεύθυνος του νοσοκομειακού φαρμακείου, ενώ παράλληλα προσφέρει υπηρεσίες κλινικής φαρμακευτικής, ειδικευόμενος στη βελτιστοποίηση της φαρμακοθεραπείας των χρόνιων σωματικών νόσων, στη φαρμακευτική φροντίδα των ψυχογηριατρικών ασθενών, καθώς και στην ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών.